Zgoda na kontakt telefoniczny w celu marketingu bezpośredniego

Zgodnie z art. 172 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego (PT): „Zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.”, a do uzyskania tej zgody stosuje się przepisy o ochronie danych osobowych (art.174 PT).

Do ww. regulacji odnosi się decyzja Prezesa UOKiK  z dnia 30 maja 2019 r., nr DOZIK 3/2019, opublikowana ostatnio na stronie internetowej UOKiK.

(por. https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=15607).

Ww. decyzja, jako zobowiązująca, wydana została po przeprowadzeniu postępowania w  toku którego – w ocenie ww. organu – zostało  uprawdopodobnione, że Spółka będąca adresatem ww. decyzji stosowała praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, a polegającą na wykonywaniu połączeń telefonicznych do konsumentów niebędących abonentami tej Spółki, a których dane pozyskane zostały od partnerów tej Spółki, w celu marketingu bezpośredniego oferty Spółki pomimo nieudzielenia przez tych konsumentów uprzedniej zgody na wykorzystywanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych dla celów marketingu bezpośredniego, co mogło być sprzeczne z ww. art. 172 ust. 1 PT oraz godzić w zbiorowe interesy konsumentów.

Z uzasadnienia ww. decyzji wynika m.in. stanowisko ww. organu, iż kontakt który ma na celu uzyskanie zgody na marketing bezpośredni może już być uznany „marketingiem bezpośrednim” w rozumieniu  ww. art. 172 ust. 1 PT.

W tym zakresie ww. organ wskazał:  „Ponieważ cechą działań podejmowanych w celach marketingu bezpośredniego jest nakierowanie na osiągnięcie efektu handlowego, najczęściej w postaci zwiększenia popytu na towary lub usługi przedsiębiorcy, marketing bezpośredni obejmuje nie tylko działania o charakterze sprzedażowym, ale również jakiekolwiek działania, które służą dostarczaniu informacji, jeśli ich końcowym efektem jest zainteresowanie adresata ofertą przedsiębiorcy. Tym samym jako mieszczące się w hipotezie art. 172 pt kwalifikowane mogą być nie tylko sytuacje, w których przedsiębiorca kontaktuje się z konsumentem w celu przedstawienia propozycji zawarcia umowy, ale także gdy:  

– kontakt ma na celu uzyskanie zgody na marketing bezpośredni, w tym na zaprezentowanie oferty;

– kontakt jest wykorzystywany do umówienia bezpośredniego spotkania z przedstawicielem handlowym, którego zadaniem jest przedstawienie oferty określonego produktu i zawarcie umowy;

– przedsiębiorca nawiązuje kontakt ze swoim klientem w celu zbadania jego potrzeb lub oczekiwań co do oferowanych przez przedsiębiorcę towarów lub usług;

– kontakt ma na celu informowanie o akcjach promocyjnych przedsiębiorcy, bez składania propozycji zawarcia umowy przez telefon, (…)

– kontakt dotyczy zapowiedzi oferty.”

a także w dalszej części ww. uzasadnienia, iż „(…) pojęcie marketingu bezpośredniego obejmuje nie tylko działania o charakterze sprzedażowym, ale również te, które służą dostarczeniu informacji, jeśli ich końcowym efektem jest zainteresowanie adresata ofertą przedsiębiorcy. Za mieszczące się w hipotezie art. 172 pt kwalifikowane będą więc nie tylko sytuacje w których przedsiębiorca kontaktuje się z konsumentem w celu przedstawienia propozycji zawarcia umowy, ale także kontakt który ma na celu uzyskanie zgody na marketing bezpośredni w tym na zaprezentowanie oferty. Za działania mieszczące się zatem w hipotezie art. 172 pt mogą zostać uznane kontakty telefoniczne Spółki z konsumentami, których celem jest pozyskanie zgody na przedstawienie oferty marketingowej.”

Aby nie narazić się na zarzut naruszenia ww. art. 172 ust. 1 PT – w myśl ww. stanowiska  - konieczne jest uprzednie uzyskanie zgody abonenta lub użytkownika końcowego na kontakt marketingowy, a w tym zakresie: „(…) działanie przedsiębiorcy w celu pozyskania takiej zgody konsumenta powinno poprzedzać sam kontakt marketingowy, jak również wykorzystanie przez przedsiębiorcę danego telekomunikacyjnego urządzenia końcowego lub automatycznego systemu wywołującego dla celów marketingu bezpośredniego.” Ponadto mając na względzie ww. art.174 PT konieczne jest również prawidłowe skonstruowane ww. zgody.