NIK krytycznie o lokalizacji elektrowni wiatrowych

Najwyższa Izba Kontroli w sposób negatywny oceniła proces powstawania lądowych farm wiatrowych w Polsce.

Opublikowany raport NIK może stanowić impuls do wprowadzenia ograniczeń, które utrudnią i wydłużą realizację inwestycji polegających na budowie elektrowni wiatrowych.

Z raportu NIK wynika, że organy administracji publicznej nie w pełni przestrzegają ograniczeń związanych z lokalizacją i budową elektrowni wiatrowych. W większości gmin zgoda organów na lokalizację turbin wiatrowych była uzależniona od sfinansowania przez inwestorów dokumentacji planistycznej lub przekazania na rzecz gminy darowizny w wysokości co najmniej ekwiwalentnej do kosztów zmiany założeń zagospodarowania przestrzennego. Przepisy prawa stanowią natomiast, że tego rodzaju wydatek powinien być pokryty z budżetu gmin, a prywatne finansowanie planów miejscowych jest niedopuszczalne.

W ocenie NIK niedookreślone prawodawstwo i niejednolite orzecznictwo nie gwarantują w dostatecznym stopniu lokalizowania i budowy elektrowni wiatrowych w sposób bezpieczny dla środowiska i zarazem ograniczający uciążliwość farm dla osób zamieszkałych w ich sąsiedztwie.

NIK podkreśliła także, że istotnym mankamentem jest brak precyzyjnych uregulowań prawnych dotyczących lokalizacji elektrowni wiatrowych. Przepisy nie wskazują dopuszczalnych norm dotyczących odległości inwestycji od budynków sąsiednich, poziomu infradźwięków czy też występowania efektów stroboskopowych.

W raporcie zwrócono uwagę na przepisy prawa budowlanego, które nie pozwalają jednoznacznie przypisać elektrowni wiatrowych do konkretnej kategorii obiektów budowlanych. Takie niedostosowanie powoduje, że organy nadzoru budowlanego w sposób rozbieżny warunkują inwestorom dopuszczenie do użytkowania elektrowni. Kontrola NIK wykazała, że dla takich samych obiektów, raz wymagano uzyskania pozwolenia na użytkowanie, a innym razem dopuszczano je do eksploatacji wyłącznie po dokonaniu zgłoszenia zakończenia budowy.

NIK, uwzględniając wyniki przeprowadzonej kontroli, zwróciła uwagę na konieczność podjęcia konkretnych działań. Wystąpiła z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Środowiska o podjęcie inicjatywy legislacyjnej w powyższym zakresie.