Zamówienia publiczne
Obowiązek operatora do powiadamiania właścicieli nieruchomości o nieselektywnym zbieraniu nieruchomości
autor: Konrad Różowicz
Nowelizacją u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r., zmodyfikowano zakres podmiotów, które operator odbierający odpady komunalne obowiązany jest powiadomić o niedopełnieniu przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Dotychczas, mocą uchylonego art. 9f u.c.p.g., operator powiadamiał w takiej sytuacji gminę. Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 6ka ust. 1 u.c.p.g. operator informuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz właściciela nieruchomości.
Aktualizacja obowiązku informacyjnego
Spełnienie przez operatora odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, obowiązku informacyjnego, zgodnie z wolą ustawodawcy ma nastąpić „w przypadku niedopełnienia przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych”. W tak zakreślonych ramach, mieścić mogą się co do zasady dwie kategorie sytuacji:
- zebranie w pojemniku na zmieszane odpady komunalne odpadów podlegających zbiórce selektywnej (np. butelek plastikowych, papieru),
- zanieczyszczenia frakcji zbieranej selektywnie w danym pojemniku, np. umieszczenie w pojemniku na papier, odpadów z plastiku.
Analizując treść art. 6ka ust. 1 u.c.p.g., jak również uchylonego art. 9f u.c.p.g., należy uznać, że zakres obowiązku informacyjnego, m.in. ze względu na bezpośrednie powiązanie go z obowiązkiem „przyjęcia odpadów jako niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne”, odnosi się wyłącznie do drugiej z ww. kategorii sytuacji, a więc do zanieczyszczenia frakcji zbieranej selektywnie, w taki sposób, że nie istnieje możliwość uznania zbiórki odpadów za dokonaną selektywnie. Powyższe stanowisko można argumentować również okolicznością, posłużenia się w art. 6ka ust. 1 u.c.p.g. zwrotem „powiadamia o tym”, który to można odnieść do niedopełnienie obowiązku przez właściciela nieruchomości ale również do ustawowo przewidzianej konsekwencji nieselektywnego zebrania odpadów, tj. przyjęcia ich przez operatora jako odpady zmieszane.
Stwierdzenie niedopełnienia obowiązku zbiórki selektywnej
Obowiązek powiadomienia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz właściciela nieruchomość, powstaje w momencie stwierdzenia przez operatora, a de facto przez jego pracownika, że właściciel nieruchomości nie dochował obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Brak jest jednak ustawowych przesłanek, którymi ma nastąpić zweryfikowanie zaistnienia ww. okoliczności tj. przesądzenie, że odpady nie zostały zebrane selektywnie. Powyższe utrudnia ustalenie, czy w konkretnej sytuacji nastąpiło zanieczyszczenie zbiórki selektywnej, czy też nie.
Pomimo, że obowiązek informacyjny, ciąży na operatorze odbioru opadów komunalnych, z mocy art. 6ka ust. 1 u.c.p.g. to w analizowanym kontekście, może być on uszczegóławiany:
- normatywnie – regulaminem utrzymania czystości i porządku w gminie,
- kontraktowo.
Zgodnie z art. 4 ust. 2a pkt 5 u.c.p.g. rada gminy może w regulaminie utrzymania i czystości w gminie określić warunki uznania, że odpady komunalne są zbierane selektywnie. Z kolei obligatoryjnym elementem SIWZ oraz umowy w sprawie zamówienia publicznego jest określenie szczegółowego sposobu postępowania operatora odbierającego odpady komunalne w przypadku stwierdzenia nieselektywnego zbierania odpadów (art. 6d ust. 4 pkt 4a i art. 6f ust. 1a pkt 7 u.c.p.g.).
Sposób powiadomienia właściciela nieruchomości
Regulacje ustawowe nie określają sposobu w jaki operator odbioru odpadów komunalnych ma powiadomić właściciela nieruchomości o stwierdzeniu niedopełnienia przez niego obowiązku selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Powyższe powinno nastąpić co najmniej skutecznie, a więc w sposób umożliwiający właścicielowi nieruchomości zapoznanie się z powiadomieniem, a operatorowi udokumentowanie zrealizowania obowiązku. W celu zminimalizowania zakresu przetwarzania danych osobowych właścicieli nieruchomości, powiadomienie może nastąpić np. poprzez naklejenie informacji na pozostawionym pojemniku, z którego odpady zostaną odebrane jako odpady zmieszane.
Również gmina jako zamawiający, może określić sposób w jaki operator powiadamia właścicieli nieruchomości o niedopełnieniu obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Pomimo, że tożsamy rodzajowo obowiązek operatora - do powiadamiania właścicieli nieruchomości, będzie miał w takiej sytuacji dwa źródła – ustawę i umowę, to nie ma przeszkód, by operator realizował je jednocześnie i to w sposób określony umową o zamówienia publiczne na odbiór odpadów komunalnych.
Wprowadzone ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. zmiany w u.c.p.g., jak również kwestie dotyczące realizacji zamówień na odbiór odpadów komunalnych, zostaną zaprezentowane w trakcie konferencji Zamówienia Publiczne w Gospodarce Odpadami, która odbędzie się 30 września 2019 r. w Warszawie i do udziału w której serdecznie zachęcamy (https://go.przetargipubliczne.pl/).
Konrad Różowicz
prawnik, partner
Masz pytanie?
Konrad Różowicz
prawnik, partner