Zezwolenia na przetwarzanie odpadów w świetle projektu kolejnej nowelizacji ustawy o odpadach

Przed nami kolejna nowelizacja ustawy o odpadach. Zmiany nie ominą także posiadaczy odpadów, którzy złożyli lub zamierzają złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się kolejny projekt nowelizacji ustawy o odpadach[1] [dalej: Nowelizacja] wprowadzającej szereg zmian wynikających z konieczności całkowitej transpozycji do polskiego porządku prawnego, przyjętych w 2018 roku, dyrektyw tzw. pakietu odpadowego.[2]

Projekt przewiduje m.in. zmiany w zakresie danych, jakie posiadacz odpadów obowiązany będzie przedstawić ubiegając się o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Nowelizacja nakłada obowiązek uwzględnienia we wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów, a następnie w zezwoleniu na przetwarzanie odpadów, informacji dotyczącej wskazania tych rodzajów odpadów, które w wyniku procesów przetwarzania, utracić mogą status odpadów.

Projektowana zmiana wiąże się z nowelizacją regulacji dotyczących utraty statusu odpadów. Aktualnie obowiązujący przepis art. 14  ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach[3] przewiduje, że określone rodzaje odpadów przestają być odpadami, jeżeli na skutek poddania ich odzyskowi, w tym recyklingowi, spełniają:

1) łącznie następujące warunki:

a) przedmiot lub substancja są powszechnie stosowane do konkretnych celów,

b) istnieje rynek takich przedmiotów lub substancji lub popyt na nie,

c) dany przedmiot lub substancja spełniają wymagania techniczne dla zastosowania do konkretnych celów oraz wymagania określone w przepisach i w normach mających zastosowanie do produktu,

d) zastosowanie przedmiotu lub substancji nie prowadzi do negatywnych skutków dla życia, zdrowia ludzi lub środowiska;

2) wymagania określone przez przepisy Unii Europejskiej.

Nowelizacja przewiduje w powyższym zakresie zmianę umożliwiającą utratę statusu odpadów przez materiały, które mają być wykorzystywane do konkretnych celów, bez obowiązującego dziś zastrzeżenia, że mają to być materiały powszechnie stosowane do tych konkretnych celów.

W ocenie skutków regulacji wskazano min., iż dla utraty przez dany odpad statusu „odpadu” wystarczający będzie warunek, że dany przedmiot lub substancja mają być wykorzystywane do konkretnych celów, nawet jeżeli takie zastosowanie nie jest powszechne. Projektodawcy wskazują, iż „aktualnie podmioty ubiegające się o uzyskanie decyzji na przetwarzanie odpadów prowadzące do utraty statusu odpadów mają obowiązek udowodnienia m.in., że dany materiał jest powszechnie stosowany do konkretnych celów, co wyłącza możliwość jego wykorzystania do nowych zastosowań. Wprowadzona zmiana umożliwi podmiotom uzyskanie zgody na utratę statusu  odpadów również w sytuacji, gdy znajdą inne niż tradycyjne, pewne zastosowania dla danego materiału.”

Kluczowe w omawianym zakresie okazać się mogą przepisy przejściowe, w świetle których, w sprawach wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się przepisy nowe. Zgodnie z projektem właściwy organ w terminie 90 dni od dnia wejścia w życie ustawy ma obowiązek wezwać posiadacza odpadów do stosownego uzupełnienia wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów.

W konsekwencji, wnioskodawcy, którzy aktualnie oczekują na wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów, staną przed koniecznością uzupełnienia złożonych wniosków poprzez wskazanie tych rodzajów odpadów, które w wyniku poddania ich recyklingowi lub innemu procesowi odzysku, utracić mogą status odpadów.

Co istotne, zezwolenia na przetwarzanie odpadów wydane przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej zachowają ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

W konsekwencji projektowanych rozwiązań, zmiany zajdą także w zakresie sprawozdawczości. Dodatkowym elementem rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach stanie się bowiem informacja o masie i rodzaju odpadów, które utraciły status odpadów

Zgodnie z projektem, zaprezentowane powyżej zmiany wejść mają w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Aktualnie projekt znajduje się na etapie opiniowania.