Strata w spółce osobowej a wyłączenie z obowiązku dokumentacyjnego

Przy spółkach osobowych wymóg braku straty podatkowej – niezbędny do zastosowania wyłączenia z obowiązku sporządzania cen transferowych – należy odnosić do wspólników spółki osobowej w zakresie przychodów i kosztów oraz dochodów i strat związanych z tą spółką osobową.

Takie stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 8581 (sygn. DCT1.054.1.2019).

Wraz z początkiem 2019 r. zmieniły się obowiązki w zakresie dokumentacji cen transferowych. Nowe przepisy przewidują również pewnego rodzaju uproszczenia i wyłączenia. Jednym z nich jest brak zastosowania obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, jeśli w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:

1)      nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego,

2)      nie korzysta ze zwolnienia w związku z uzyskanie zezwolenia na działalność w SSE lub decyzji o wsparciu,

3)      nie poniósł straty podatkowej.

Ostatni z wymienionych powyżej warunków wzbudzał najwięcej wątpliwości, zwłaszcza w przypadku spółek osobowych, które nie są podatnikami podatku dochodowego. W tym kontekście eksperci obawiali się różnej interpretacji omawianych przepisów. Z jednej strony sugerowali, że z uwagi na fakt, że spółka nie jest podatnikiem, a więc nie osiąga straty podatkowej ten przepis może w stosunku do niej  nie znaleźć zastosowania. Z drugiej strony wskazywali, że być może powinno odnosić się do jej wspólników. Wówczas pojawiały się wątpliwości, czy osiągnięcie straty przez jakiegokolwiek wspólnika, z jakiegokolwiek źródła przychodów spowoduje brak możliwości zastosowania omawianego przepisu.

Na szczęście Ministerstwo Finansów zajmując pierwsze stanowisko w tej sprawie, zdaje się w sposób racjonalny interpretować przedmiotowe przepisy.

Mianowicie  w wydanej odpowiedzi na interpelację poselską wskazano, że w przypadku spółek osobowych niebędących podatnikiem warunek poniesienia straty podatkowej należy rozpatrywać przez pryzmat przyjętej na gruncie podatków dochodowych zasady neutralności podatkowej tych spółek. Pomimo zatem, że przychody, koszty, dochody i straty dotyczą spółek osobowych niebędących podatnikami to – zgodnie z zasadą transparentności tych spółek – są one ostatecznie przypisywane do ich wspólników i to u tych podmiotów stanowią podstawę obliczenia zobowiązania podatkowego. Na gruncie ustawy przyjęto zatem rozwiązanie, zgodnie z którym dochody (straty) uzyskane przez spółkę osobową niebędącą podatnikiem, w celu uniknięcia podwójnego ekonomicznego opodatkowania tych samych dochodów, nie podlegają opodatkowaniu na poziomie tej spółki, lecz na poziomie wspólników według ustalonej proporcji.

Tym samym Ministerstwo Finansów uznało, że w przypadku spółek osobowych niebędących podatnikiem użyty w ustawie zwrot „podmiot powiązany nie poniósł starty podatkowej” należy rozumieć jako „wspólnicy spółki osobowej nie ponieśli straty podatkowej” – w zakresie przychodów i kosztów oraz dochodów i strat związanych z tą spółką osobową niebędącą podatnikiem.