Twoja nieruchomość może zostać oddana do używania na cele obrony państwa na podstawie decyzji administracyjnej

Ustawa o Obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 r. (tekst jedn. z 2022 r., poz. 2305) nakłada na obywateli obowiązki dotyczące obrony Ojczyzny zarówno w czasie pokoju, jak i w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Obowiązki te mogą mieć charakter świadczeń osobistych lub świadczeń rzeczowych, mogą też być nakładane świadczenia szczególne.

Zgodnie z art. 628 ust. 1 wymienionej wyżej ustawy na urzędy i instytucje, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne, a także osoby fizyczne może być nałożony obowiązek świadczeń rzeczowych, polegający na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony państwa albo zwalczania klęsk żywiołowych, likwidacji ich skutków oraz zarządzania kryzysowego.

Nałożenie obowiązku świadczenia rzeczowego może nastąpić najwyżej 3 razy do roku.

Decyzja o przeznaczeniu nieruchomości lub rzeczy ruchomej na cele świadczeń

Decyzję o przeznaczeniu nieruchomości lub rzeczy ruchomej na cele świadczeń rzeczowych wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) i doręcza ją posiadaczowi nieruchomości lub rzeczy ruchomej na piśmie wraz z uzasadnieniem.

Posiadacz nieruchomości lub rzeczy ruchomej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, może wnieść odwołanie do wojewody.

Gdy decyzja administracyjna stanie się ostateczna organ doręcza posiadaczowi nieruchomości lub rzeczy ruchomej wezwanie do wykonania świadczenia. Od wezwania nie przysługuje odwołanie.

Wezwaniu nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności w terminie w nim określonym, co oznacza, że posiadacz jest obowiązany oddać do używania przedmiot świadczenia w terminie i w miejscu wskazanym w wezwaniu.

W rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej w sprawie niezbędnych  świadczeń rzeczowych w 2023 r. na rzecz obrony z dnia 15 grudnia 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2708) ustalono rodzaj i limity nieruchomości, które mogą być w 2023 r. użytkowane na cele przygotowania obrony państwa lub zwalczania klęsk żywiołowych oraz rzeczy ruchomych, które mogą być w tym celu pobrane w 2023 r.

Wskazano, że niezbędne świadczenia rzeczowe wykonywane w 2023 r. na rzecz obrony wynoszą nie więcej niż:

• 400 nieruchomości (budynków i ich części) – na potrzeby organów administracji rządowej i organów samorządowych  wykonujących zadania związane z prowadzeniem kwalifikacji wojskowej;
• 600 pojazdów samochodowych, 130 przyczep, 10 maszyn wraz z niezbędnym wyposażeniem - na potrzeby jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych RP.

Obowiązek informowania o rozporządzeniu nieruchomością lub rzeczą ruchomą

Posiadacze nieruchomości i rzeczy ruchomych, wobec których wydano ostateczną decyzję o przeznaczeniu na cele świadczeń rzeczowych, są obowiązani informować wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o zbyciu tych nieruchomości lub rzeczy ruchomych (w szczególności sprzedaży czy przekazaniu w formie darowizny) w ciągu 30 dni od dnia dokonania tej czynności.

Wyłączenia obowiązku świadczeń

Przedmiotem świadczeń rzeczowych nie mogą być:

• tereny, pomieszczenia, środki transportowe, maszyny i sprzęt znajdujące się w posiadaniu jednostek organizacyjnych władz państwowych, ministerstw i urzędów wojewódzkich, przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych państwa obcych, Narodowego Banku Polskiego, spółdzielczych kas oszczędnościowo-rozliczeniowych, Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych;
• biblioteki, muzea, archiwa i zabytki;
• zbiory naukowe i artystyczne mające charakter publiczny;
• świątynie, domy modlitwy oraz pomieszczenia kościołów i innych związków wyznaniowych, mających osobowość prawną, wraz ze znajdującymi się w nich przedmiotami przeznaczonymi do wykonywania kultu religijnego;
• przedmioty wyłączone spod egzekucji stosownie do przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z wyjątkiem narzędzi prostych i środków transportu;
• parki narodowe i rezerwaty przyrody;
• przedszkola i domy dziecka, zakłady opiekuńczo-wychowawcze, szkoły specjalne, internaty tych szkół, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne;
• urządzenia i sieci telekomunikacyjne;
• pojazdy samochodowe niedopuszczone do ruchu po drogach publicznych oraz używane wyłącznie do przewozu wewnątrz zakładu;
• moce produkcyjne, naprawcze lub usługowe przedsiębiorcy.