30.09.2015
KATEGORIA: Aktualności
Przy zbyciu budynku, budowli lub ich części dla ustalenia zasad opodatkowania VAT istotne znaczenie ma tzw. pierwsze zasiedlenie. Mimo, że zostało ono ustawowo zdefiniowane jego interpretacja nie zawsze jest jasna.
To właśnie konstrukcja definicji legalnej, nie w pełni oddająca zasady wynikające z prawa unijnego jest źródłem wątpliwości. Spowodowane jest to przede wszystkim trudnością z ustaleniem, kiedy dana nieruchomość została „oddana do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi po wybudowaniu lub ulepszeniu”.
Do tej pory zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne wskazywały, że do pierwszego zasiedlenia dochodzi przede wszystkim w sytuacji, gdy dany obiekt jest wynajmowany, wydzierżawiany lub w inny sposób odpłatnie udostępniany.
Jednakże ostatnie stanowisko NSA idzie jeszcze o krok dalej. W wyroku z 14 maja 2015 r. (I FSK 382/14) NSA wskazał, że omawiana definicja jest niezgodna z przepisami unijnej dyrektywy VAT. Zdaniem sądu do pierwszego zasiedlenia dochodzi również wtedy, gdy dany budynek, budowla lub ich części były przez podatnika wykorzystywane do własnych celów (np. jako pomieszczenie socjalno-biurowe). W konsekwencji, jeżeli wykorzystywanie nieruchomości trwało dłużej niż dwa lata, późniejsza jej dostawa będzie korzystała ze zwolnienia z VAT.
Komentowany wyrok jest szczególnie korzystny dla podatników, którzy przy nabyciu omawianych nieruchomości nie mają prawa do odliczenia. Przy zwolnieniu dostawy budynku, budowli lub ich części mogą bowiem zaoszczędzić 23% VAT. W relacjach między podatnikami VAT zwolnienie nie ma charakteru obligatoryjnego. Gdy z jakichś względów (np. odliczenie VAT po stronie nabywcy) stronom będzie zależało na opodatkowaniu transakcji, będą mogły z omawianego zwolnienia zrezygnować.