Zakup towarów, usług i robót budowlanych w projektach UE 2014-2020

Beneficjenci projektów UE, których nie dotyczy obowiązek stosowania Prawa zamówień publicznych, nie mają pełnej swobody w wyborze dostawcy towaru lub wykonawcy usługi w ramach realizowanych przez siebie przedsięwzięć.

Zobowiązani są bowiem do stosowania innych sformalizowanych procedur dokonywania wydatków  w projekcie UE, których celem jest zagwarantowanie, że wydatek współfinansowany  w ramach programu operacyjnego ze środków publicznych zostanie dokonany w sposób przejrzysty, racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z ponoszonych nakładów. Obowiązujące w tym zakresie w perspektywie finansowej 2014-2020 wytyczne[1] wprowadzają pewne zmiany w stosunku do lat ubiegłych. Zaostrzone zostały wymagania stawiane beneficjentom w zakresie dokonywania zakupu towarów lub usług, w szczególności odnośnie czynności poprzedzających zawarcie umowy z dostawcą lub wykonawcą, tj. niezbędnego dokumentowania procedury rozeznania rynku, jak i sposobu oraz miejsca upubliczniania zapytania ofertowego.

Podobnie, jak miało to miejsce w poprzedniej perspektywie finansowej, zawarcie w ramach realizacji projektu UE pisemnej odpłatnej umowy, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane o wartości przekraczającej 50 tys. złotych netto - wymaga zastosowania tzw. zasady konkurencyjności.

W ramach zasady konkurencyjności, w nowej perspektywie finansowej beneficjent jest zobowiązany do upublicznienia zapytania ofertowego dotyczącego zamiaru zakupu towaru lub usługi nie tylko na swojej stronie internetowej (jak miało to miejsce dotychczas), ale przede wszystkim na stronie internetowej Ministra Infrastruktury i Rozwoju, tj. na stronie https://www.bazakonkurencyjnosci.gov.pl/.

W analogiczny sposób należy upublicznić informację o wyniku przeprowadzonego postępowania, zawierającą co najmniej nazwę wybranego wykonawcy. Co istotne, na wniosek wykonawcy, który złożył ofertę w odpowiedzi na zapytanie ofertowe - podmiot realizujący projekt UE ma obowiązek udostępnić temu wykonawcy również pisemny protokół z przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia.  Wydane na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 wytyczne Ministra Infrastruktury i Rozwoju precyzują zarówno treść sporządzanego przez beneficjenta protokołu o udzielenie zamówienia, jak i formułują warunki dokonywania zmian umowy zawartej z wykonawcą lub dostawcą usług w projekcie UE oraz warunki udzielania przez beneficjenta ewentualnych zamówień uzupełniających lub dodatkowych. Ponoszenie w projekcie unijnym wydatków o wartości powyżej 50 tys. złotych netto jest zatem jeszcze bardziej sformalizowane niż dotychczas, a naruszenie wymogów wynikających z wytycznych MIiR będzie oznaczać, że poniesione wydatki zostaną uznane za niekwalifikowalne. Pamiętać należy, ze podział zamówienia na części, skutkujący zaniżeniem jego wartości jest zabroniony, przy czym jako jedno zamówienie traktowane są usługi, dostawy oraz roboty budowlane tożsame rodzajowo lub funkcjonalnie, możliwe do udzielenia w tym samym czasie i możliwe do wykonania przez jednego wykonawcę.  

Zmiany wprowadzono również w odniesieniu do zasad podnoszenia wydatków o wartości od 20 tys. zł netto do 50 tys. zł netto włącznie. W takim przypadku, w celu wybrania najkorzystniejszej oferty beneficjent umowy o dofinansowanie, zawartej w ramach programu operacyjnego ma bowiem obowiązek dokonania udokumentowania przeprowadzonego rozeznania rynku co najmniej poprzez upublicznienie zapytania ofertowego na swojej stronie internetowej lub innej powszechnie dostępnej stronie przeznaczonej do umieszczania zapytań ofertowych. Planując budżet i harmonogram projektu trzeba ponadto uwzględniać, że instytucja zarządzająca danym programem operacyjnym może w wytycznych programowych lub w umowie o dofinansowanie określać bardziej szczegółowe warunki i procedury ponoszenia wydatków o wartości do 50 tys. zł netto włącznie, niż określono w wytycznych MIiR. Ponadto instytucja zarządzająca może w wytycznych programowych lub regulaminie danego konkursu określić dodatkowe wymagania, dotyczące standardu oraz cen rynkowych najczęściej finansowanych w ramach danego programu towarów i usług.

Katarzyna Dudziak

Tekst pochodzi z portalu Ziemski Biznes