Wózki jezdniowe podnośnikowe podlegają dozorowi technicznemu

Firmy produkcyjne i usługowe często wykorzystują popularne wózki widłowe elektryczne lub spalinowe. Należy pamiętać, że wózki widłowe z mechanicznym napędem podnoszenia podlegają dozorowi technicznemu i okresowym badaniom technicznym.

Prawidłowa nazwa popularnych wózków widłowych brzmi wózki  jezdniowe  podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. Właściciel takiego pojazdu jest obowiązany do regularnego poddawania tych urządzeń badaniom technicznym prowadzonym przez właściwą jednostkę dozoru technicznego. Status eksploatującego wiąże się zatem

z licznymi obowiązkami szczegółowo określonymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. z 2003 r. poz. 1890 ze zm.). Jednym z podstawowych obowiązków, które nakłada na niego rozporządzenie jest właśnie zapewnienie właściwej obsługi i konserwacji urządzeń.

Żeby prawidłowo określić zakres obowiązków właściciela wózka widłowego trzeba odwołać się do ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1040 ze zm.). Zgodnie z art. 5 ustawy dozorowi technicznemu podlegają urządzenia techniczne w toku ich projektowania, wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i elementów, naprawy i modernizacji, obrotu oraz eksploatacji. Ponadto ustawa wskazuje na trzy formy wykonywania dozoru technicznego:

1)      dozór techniczny pełny,

2)      dozór techniczny ograniczony,

3)      dozór techniczny uproszczony.

Podmioty uprawnione do wykonywania czynności dozoru technicznego określone zostały

w art. 24 ustawy o dozorze technicznym. Należą do nich pracownicy jednostek dozoru technicznego, zwani inspektorami. Swoje czynności wykonują na podstawie upoważnienia wydanego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz na podstawie legitymacji służbowej.

Rozporządzenie uzupełnia zapisy w/w ustawy i określa warunki techniczne dozoru technicznego w zakresie eksploatacji urządzeń transportu bliskiego, w tym wymienionych w pkt 14 wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia, określanych w rozporządzeniu jako UTB.

W myśl § 19 w/w rozporządzenia organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza następujące rodzaje badań technicznych:

1)      odbiorcze - wykonywane po zakończeniu wytwarzania UTB, w warunkach jego gotowości do pracy, przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatację;

2)      okresowe - wykonywane w toku eksploatacji UTB objętych dozorem pełnym,
w terminach określonych dla danego rodzaju UTB;

3)      doraźne - eksploatacyjne i kontrolne, powypadkowe lub poawaryjne oraz wykonywane w terminach wynikających z bieżących potrzeb.

Jednocześnie § 19 rozporządzenia precyzuje, że nie ma konieczności przeprowadzania badań technicznych dla urządzeń objętych dozorem uproszczonym.

Jednym z podstawowych obowiązków eksploatującego jest zgłoszenie urządzenia do badania technicznego zapewniając jednocześnie, by urządzenie to było całkowicie zmontowane

i przygotowane do eksploatacji. Dotyczy to w szczególności badań odbiorczych. Z kolei celem badań okresowych, zgodnie z § 23 rozporządzenia jest sprawdzenie czy nie nastąpiły zmiany stanu technicznego, nie doszło do dodatkowych uszkodzeń mających wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji oraz czy spełnione są standardy bezpieczeństwa. Weryfikacji podlega także spełnienie zaleceń pokontrolnych i posiadanie odpowiednich kwalifikacji przez osoby obsługujące urządzenia.

Załącznik nr 1 do rozporządzenia określa formy dozoru technicznego UTB oraz terminy badań okresowych i doraźnych kontrolnych. Zgodnie z treścią przywołanego Załącznika nr 1 badania techniczne okresowe wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia pod dozorem pełnym powinny być wykonywane co jeden rok (w przypadku wózków prowadzone i zdalnie sterowane – co dwa lata). Jednocześnie § 32 rozporządzenia wskazuje, iż termin pierwszego badania okresowego ustala się odpowiednio do daty wydania decyzji zezwalającej na eksploatację.

Stan techniczny wózka widłowego ma pierwszorzędne znaczenia dla bezpieczeństwa ludzi i mienia w przedsiębiorstwie. Okresowe przeglądy techniczne wymuszają dbałość o należyty stan i sprawność tego typu urządzeń. Należy także mieć na uwadze, że brak aktualnego badania technicznego może utrudniać, a nawet wykluczać wypłatę odszkodowania w przypadku powstania szkody.